ભારતના પૌરાણિક ધાર્મિક ગ્રંથોમાં કૈલાશ પર્વતનું ખૂબ જ વિશેષ સ્થાન છે. આ સ્થાનનો ભગવાન શિવ સાથે ખૂબ જ વિશેષ સંબંધ છે. ધાર્મિક ગ્રંથો અનુસાર, કૈલાશ પર્વતને ભગવાન શિવનો વાસ કહેવામાં આવે છે. આ કારણથી દર વર્ષે અનેક શ્રદ્ધાળુઓ આ પવિત્ર સ્થાન પર ભગવાનના દર્શન કરવા આવે છે. કેટલીક માન્યતાઓ એવું પણ કહે છે કે ભગવાન શિવ આજે પણ આ પર્વત પર તેમના પરિવાર સાથે રહે છે. આ પર્વતને સ્વર્ગની સીડી પણ કહેવામાં આવે છે.
ભગવાન શિવનું નિવાસસ્થાન માનવામાં આવતા આ પર્વત પર ચડવા માટે ઘણા પર્વતારોહકોએ પ્રયાસ કર્યો હતો, પરંતુ તેઓ સફળ ન થઈ શક્યા. રશિયન પર્વતારોહક સર્ગેઈ સિસ્ત્યાકોવ કૈલાશ પર્વતની ખૂબ નજીક આવ્યો હતો. તેણે એક ઈન્ટરવ્યુમાં કહ્યું કે, “હું પર્વતની નજીક પહોંચ્યો ત્યારે મારું હૃદય ધડકતું હતું.
તે પછી અમારા ધ્યાન પર આવ્યું. આ જોઈને મેં પાછા જવાનું નક્કી કર્યું. જેમ જેમ હું નીચે ઉતરવા લાગ્યો તેમ તેમ મારી તબિયત સુધરવા લાગી. વિલ્સ પણ શેર કર્યા. તેમના કહેવા પ્રમાણે, જ્યારે તે કૈલાશ પર્વતની નજીક પહોંચ્યો ત્યારે અચાનક બરફ પડવા લાગ્યો, જેના કારણે તેનો રસ્તો બંધ થઈ ગયો અને તે આગળ જઈ શક્યા નહીં.
તે પછી અમારા ધ્યાન પર આવ્યું. આ જોઈને મેં પાછા જવાનું નક્કી કર્યું. જેમ જેમ હું નીચે ઉતરવા લાગ્યો તેમ તેમ મારી તબિયત સુધરવા લાગી. વિલ્સ પણ શેર કર્યા. તેમના કહેવા પ્રમાણે, જ્યારે તે કૈલાશ પર્વતની નજીક પહોંચ્યો ત્યારે અચાનક બરફ પડવા લાગ્યો, જેના કારણે તેનો રસ્તો બંધ થઈ ગયો અને તે આગળ જઈ શક્યા નહીં.
ડમરુ અને ઓમનો અવાજ.જો તમે કૈલાશ પર્વત અથવા માનસરોવર તળાવના વિસ્તારમાં જશો, તો તમને સતત અવાજ સંભળાશે, જાણે નજીકમાં કોઈ વિમાન ઉડતું હોય. પણ ધ્યાનથી સાંભળીએ તો આ અવાજ ‘ડમરુ’ કે ‘ઓમ’ ના અવાજ જેવો છે. વૈજ્ઞાનિકોનું કહેવું છે કે આ બરફ પીગળવાનો અવાજ હોઈ શકે છે.
એવું પણ બને છે કે પ્રકાશ અને ધ્વનિ વચ્ચે એવી ક્રિયાપ્રતિક્રિયા થાય છે કે અહીંથી ‘ઓ’ નો અવાજ સંભળાય છે.લોકોનું કહેવું છે કે કૈલાશ માનસરોવરની આસપાસ ડમરુ અને ઓમનો અવાજ સંભળાય છે.એવું માનવામાં આવે છે કે આ ભગવાન શિવનો વાસ હોવાથી આવું થાય છે. જો કે હજુ સુધી રહસ્ય બહાર આવ્યું નથી.કૈલાશ પર્વત પૃથ્વીનું કેન્દ્ર હોવાનું કહેવાય છે. ઘણા લોકો આ સ્થળને ભૌગોલિક ધ્રુવ માને છે.
પૃથ્વીનું કેન્દ્ર.ઉત્તર ધ્રુવ પૃથ્વીની એક તરફ છે અને દક્ષિણ ધ્રુવ બીજી બાજુ છે. આ બંનેની વચ્ચે હિમાલય આવેલું છે. હિમાલયનું કેન્દ્ર કૈલાશ પર્વત છે. વૈજ્ઞાનિકોના મતે આ પૃથ્વીનું કેન્દ્ર છે. કૈલાશ પર્વત વિશ્વના 4 મુખ્ય ધર્મોનું કેન્દ્ર છે હિંદુ, જૈન, બૌદ્ધ અને શીખ ધર્મ.કોઈ પણ વ્યક્તિ શિખર પર ચઢી શકતું નથી કૈલાશ પર્વત પર પ્રતિબંધ છે.
પરંતુ તે 11મી સદીમાં તિબેટીયન બૌદ્ધ યોગી મિલારેપા દ્વારા ચઢ્યું હતું. રશિયન વિજ્ઞાનીઓનો અહેવાલ જાન્યુઆરી 2004ના અનસ્પેશિયલ અંકમાં પ્રકાશિત થયો હતો.જો કે મિલારેપાએ આ વિશે ક્યારેય કશું કહ્યું નથી, તેથી આ પણ એક રહસ્ય છે.
